OVER DEZE WEBSITE   |   GASTENBOEK   |   AANRADERS   |   DISCLAIMER   

Tekst   Foto's
HOME     HAARLEMMERMEER      DORPEN      T OUDE BUURTJE      PERSONEN      ZOEKPLAATJES      FOTOALBUMS      FILMS     
»  1 - de Eerste Huizen
»  2 - Hoofdweg
»  Hoofdweg 671 - Raadhuis - Bouw
»  Hoofdweg 671 - Raadhuis - Inwoners
»  Hoofdweg 677 - Dokterswoning
»  Hoofdweg 679 - Burgermeesterswoning
»  Hoofdweg 681 - van der Stadt
»  Hoofdweg 683 - v Arkel - Esselink
»  Hoofdweg 685 - 687 - Gerdina’s Lust en Steenheg
»  Hoofdweg 689 - Notariswoning
»  Hoofdweg 691 - 693 - Doopsgezinde Kerk
»  Hoofdweg 695 - 699 - Villa’s
»  Hoofdweg 705 - de Veenhoeve
»  Hoofdweg 711 - de LTS
»  Hoofdweg 711 - Sloop van de LTS
»  Hoofdweg 719 - 721 - Huizen van Scheppingen
»  Hoofdweg 723 - de Gasthof
»  3 - Langs de Genie
»  het Fort en Geniedijk
»  het Zwembad
»  de IJsclub
»  4 - Raadhuislaan
»  Raadhuislaan 003 - Kantongerecht
»  Raadhuislaan 011 - Sam de Koning
»  Raadhuislaan 012 - vd Helm
»  Raadhuislaan 013 - 014
»  Raadhuislaan 015 - 018
»  Raadhuislaan 018 - Bruis v Leeuwen
»  Raadhuislaan 018 - Groenteveiling
»  Raadhuislaan 019 - 020
»  Raadhuislaan 021 en Verder
»  5 - Fortweg
»  Fortweg 002-10
»  Fortweg 003-11
»  Fortweg 012-26
»  Fortweg 013-23
»  Fortweg 025-29
»  Fortweg 031
»  Fortweg 033+ en 028+ St Anthonius v Padua
»  Fortweg Fam v Hamelsveld
»  Fortweg Fam Koolbergen
»  Fortweg Fam Schelvis
»  Fortweg Fam Stokman
»  6 - Kruislaan
»  Kruislaan 001-07
»  Kruislaan 002-14
»  Kruislaan 011-15 en Fam Mesman
»  Kruislaan 016-18 en kruidenier Oldenburg
»  Kruislaan 017-23
»  Kruislaan 020-30
»  Kruislaan 025-31
»  Kruislaan 032-42
»  Kruislaan 033
»  Kruislaan 035-37
»  Kruislaan 044 Sociale Wekplaats
»  Kruislaan 044 Fam v Kalmthout
»  Kruislaan 052 het Witte Kerkje
»  Kruislaan 054 Horizon
»  7 - Nieuwbouw
»  Jeugdherinneringen Jan Mesman
»  Deel 1
»  Deel 2

2.1.2 HOOFDWEG 671 - HET RAADHUIS - DE INWONERS

Haarlemmermeer was een jonge gemeente en er was niet zo gauw onderdak voor de gemeentesecretaris en de conciërge. Veel huizen waren er nog niet en daarom werden beide heren ondergebracht in het raadhuis. Zo waren ze gelijk dicht bij hun werk.

Dirk Eggink werd op 30 november 1855 benoemd tot gemeentesecretaris. Hij woonde toen nog in bij de Heemsteedse barbier J. van Dorsten. Op 4 december 1856 werd hij ingeschreven in Haarlemmermeer en op 23 september 1858 trouwde hij met bakkersdochter Anna Tibboel. Jhr. Van Lennep, burgemeester van Heemstede, trad op als ambtenaar van de burgerlijke stand. Van Lennep was mr. Pabst opgevolgd als burgemeester van Heemstede. Tot het raadhuis klaar was, woonde Dirk eerst nog op de Oude Secretarie aan de Hoofdweg bij de Bennebroekerweg. Zijn broer Jan woonde bij hem in. Het gezin kreeg acht dochters en zes zonen.
De gemeenteraad had op 15 augustus 1867 besloten de noordelijke vleugel van het raadhuis, bestaande uit twee beneden- en drie bovenkamers, kelder, keuken en zolder, te verhuren aan Dirk Eggink voor 150 gulden per jaar met ingang van 1 januari 1868. Schiep het wonen op de werkplek een hechte band, ook de band met de gemeente was sterk, getuige zijn 54 dienstjaren. In 1909 kreeg hij, 76 jaar oud, eervol ontslag. Zijn verdiensten vonden erkenning. Zo werd hij eerst ridder en later officier in de orde van Oranje-Nassau. Zijn vrouw was inmiddels overleden (op 12 juni 1902). Zijn laatste jaren bracht Eggink grotendeels door als invalide (zijn been was geamputeerd). Hij mocht in het raadhuis blijven wonen en overleed op 1 juni 1911. Op 6 juni werd hij begraven op de algemene begraafplaats bij de hervormde kerk.

Zijn opvolger was Nicolaas Johannes Rinkel, die met Guurtje Langereis trouwde. Hij woonde in één huis met zijn vader Gerardus en neef Hendrikus Langereis. Op 1 september 1893 werd Nicolaas benoemd tot ambtenaar ter secretarie. Op 5 augustus 1909 volgde zijn benoeming tot gemeentesecretaris. Kort daarop werd hij secretaris-penningmeester van het burgerlijk armbestuur. Ook was hij vele jaren secretaris van afdeling Haarlemmermeer van het Witte Kruis.
Voordat het gezin Rinkel zijn intrek nam in het raadhuis, woonde de familie aan de oostkant van de Hoofdweg. Vóór 1920 werd een ambtswoning voor hen aangekocht aan de Kruisweg 606 (bij de hoek Wilhelminalaan). Op 24 mei 1930 vroeg Rinkel ontslag aan en op 24 december van dat jaar nam hij afscheid. Burgemeester mr. A. Slob sprak hem toe en overhandigde de scheidende secretaris namens de raad een fraaie ets van het gemeentehuis van de hand van kunstschilder A. Wigboldus uit Zuidhorn. In februari 1940 overleed Nicolaas Rinkel in zijn woonplaats Alkmaar.

Het raadhuis bood ook onderdak aan de conciërge, derhalve aan Johannes Godfried Legel. Hij trouwde met Catharina van Bergen. Zij kwamen in mei 1861 naar Kruisdorp. Legel was voorheen kastelein en logementhouder van ’Het Wapen van Haarlemmermeer’ aan het Marktplein. In 1864 was hij gevangenbewaarder die een politie-uniform droeg, maar geen wapen. De gevangenen, meestal landlopers en dronkaards, werden opgesloten in het lijkenhuisje bij de begraafplaats naast de hervormde kerk. Eten kregen zij door een luikje in de muur.
In 1867 kwam Legel als conciërge te wonen op L16/49, in één van de ruimten van het nieuwe raadhuis. Zijn jaarwedde bedroeg 300 gulden, ’s Morgens moest hij alle ramen openzetten en in de winter zorgen voor de kachels die ’s nachts meestal uitgingen. Ook reinigde hij de secreten (wc’s). Een waterspoeling was er niet, maar wel een beerput voor de opvang. Johannes Legel overleed op 17 maart 1888 en Catharina op 2 juni 1895.

Hun jongste zoon, ook Johannes Godfried geheten, trad in de voetsporen van zijn vader. Hij was tevens onbezoldigd gemeenteveldwachter, een opvolger dus van Flipsen. Legel junior trouwde in 1893 met Antje Langereis, geboren op 2 juli 1866 te Berkhout. In juli 1894 kregen zij een dochter, Cornelia, en op 16 december 1896 volgde hun zoon Johannes Godfried. Conciërge Legel overleed reeds op 33-jarige leeftijd op 19 oktober 1901. De broer van Antje, Dirk Langereis, kwam toen uit Berkhout om zijn zus te helpen bij haar werk. Dirk, die toen een zoon en een dochter had, was al weduwnaar. Antje heeft al die jaren in het raadhuis gewerkt met grote verdiensten als conciërge. In mei 1929 vroeg zij ontslag, hetgeen haar eervol werd verleend op 1 juni 1929. Burgemeester en Wethouders hadden Antje heel graag nog langer willen houden. Antje vertrok naar een huis aan de Kruisweg en in 1931 naar Alkmaar.

Op 4 november 1880 werd, onder voorzitterschap van H.T. Bultman van de Hermanshoeve uit Rijk, afdeling Haarlemmermeer opgericht van de Noord-Hollandse vereniging ter afwering van epidemische ziekten en tot hulpbetoon tijdens epidemieën, genaamd het Witte Kruis. De afdeling begon met 34 leden. In december 1891 stelde de gemeente een stukje grond (vijf bij vier meter) van het terrein rond het raadhuis beschikbaar aan het Witte Kruis. Dat lapje lag in het plantsoen dat de gemeentegrond scheidt van dat van mejuffrouw Rikaart (nu Hoofdweg 677 van dokter Schmidt). Het Witte Kruis zette er een gebouwtje neer van 4,50 bij 3,50 nieter. Er werd onder meer ijs bewaard, in de eerste plaats voor onvermogende zieken. Tevens was er een magazijn waar goederen werden verstrekt. In 1912 maakte een verbouwing het gebouwtje iets groter (7,20 bij 3,50). Het echtpaar Legel-Langereis beheerde een en ander. In 1914 al werd de nieuwbouw voor het Witte Kruis aan de Nieuwe Weg aanbesteed.

 

Het Witte Kruismagazijntje. Foto uit 1900, met op de achtergrond Hoofdweg 677.

In oktober 1916 stelde de gemeenteraad een verordening vast op het beheer van het tijdelijk distributiebedrijf in de gemeente Haarlemmermeer. De distributiewet van 1916 verplichtte het gemeentebestuur te zorgen dat er een ruime hoeveelheid levensmiddelen, brandstof en huishoudelijke artikelen aanwezig waren, welke van regeringswege beschikbaar werden gesteld. Het gemeentebestuur was de grossier die moest zorgen dat alle winkeliers op tijd de artikelen bij de inwoners kregen.
Om deze goederen op te slaan kocht men in 1918 een bollenschuur van 8x20 meter. De schuur (het tijdelijke distributiebedrijf) zou weer worden afgebroken en na het transport van alle stenen weer worden opgetrokken naast het raadhuis. De bouw werd in 1919 opgedragen aan W. N. Bakker, aannemer aan de Raadhuislaan.
Dirk overleed op 10 december 1926. Op 5 november van dat jaar woonde hij 25 jaar in het raadhuis. Talloze malen trad hij op als getuige bij de aangifte van geboorten en overlijden en bij het voltrekken van huwelijken. Bij alle raadsvergaderingen was Dirk de trouwe hulp.

De nieuwe conciërge was Frederik Jan Koopman, die met Dirkje Olivier trouwde. Zij kregen vier dochters en een zoon. Dit gezin kwam op 1 juni 1929 in het raadhuis te wonen. Koopman was behalve conciërge ook bode en portier. Frits, zoals hij werd genoemd, kwam te wonen aan de zuidzijde van het raadhuis op de eerste verdieping. Hij kreeg een donkerblauw uniform, zoals de veldwachters, en een platte pet.

Naast het raadhuis werd ten behoeve van de inspecteur van politie en de veldwachters in de jaren dertig een houten gebouwtje neergezet dat dienst moest doen als politiebureau. Verdachten van kleine criminaliteit nam Koopman in dat gebouwtje apart. Bijna altijd was hij te vinden in de wachtkamer rechts van de hoofdingang, waar hij bezoekers ontving en hun de weg wees. Frits bediende in die jaren reeds een kopieermachine, een roterend geval met vette drukinkt, wat bij onzorgvuldig gebruik vieze vingers opleverde. In augustus 1947 kreeg Koopman eervol ontslag. Vanaf die tijd was er geen bewoning meer in het Raadhuis. Herman Tuning, de huidige wethouder van milieu, sociale zaken, cultuur en personeel, is overigens de kleinzoon van Frits Koopman. Herman woonde van 1983 tot 1993 aan de Fortweg en was medeoprichter van vereniging ’t Oude Buurtje.

Het inwoneraantal in de Haarlemmermeer breidde sterk uit door een geboortegolf. Dus ook de ruimte waar de conciërge woonde, moest ingenomen worden door ambtenaren. De plannen voor een nieuw huis voor de conciërge waren al besproken, ook waar het zou komen. Maar de oorlog was net voorbij en wat voor de burgerij telde was ook van toepassing op de gemeente: men had te weinig geld. Het nieuw te bouwen huis waar bode Pen zijn stek kreeg kwam pas in 1953 aan de Raadhuislaan naast het raadhuis. In de jaren zeventig kwam men hopeloos in de knoei met alweer een tekort aan ruimte in het gebouw. Er werd elders kantoorruimte gehuurd voor de ambtenaren. Dit was niet de ideale oplossing. Er werd toen derhalve een plan gemaakt voor een nieuw raadhuis aan de Nieuweweg, dat in 1980 in gebruik werd genomen.

Het Oude Raadhuis werd daarna gebruikt voor culturele doelen. Het werd gebruikt door bekende artiesten die hier hun try-outs en voorstellingen hielden. Ook de toneelvereniging van Hoofddorp geeft daar zijn uitvoeringen, waar een redelijk ruime zaal is voor honderd personen. Geen vaste inwoning meer, maar nu een zeer sociale functie voor dit gebouw.


 
WAT WEET U VAN DEZE FOTO?
Als u iets weet over deze foto klik dan op "Meer over deze foto" en geef uw informatie door!

MEER OVER DEZE FOTO >>  

© Jan Wies 2024 | j.wies@planet.nl | Kruislaan 28, 2131WD Hoofddorp | telefoon: 023 5636680 Gesponsord door Clic2connect